τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου
Κηφισίας, Ἀμαρουσίου,Ὠρωποῦ καὶ Μαραθῶνος
κ. Κυρίλλου
ἐπὶ τῇ ἐνάρξει τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς 2022
Πρός
Τόν Ἱερό Κλῆρο,
τίς Μοναστικές Ἀδελφότητες καί
τόν Εὐσεβῆ Λαό τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας.
«Ἰδού νῦν καιρὸς εὐπρόσδεκτος, ἰδού νῦν ἡμέρα σωτηρίας»
(B΄ Κορ. 6,2-3)
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μᾶς συνιστᾷ αὐτή τήν περίοδο τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς νά στρέψομε τό ἐνδιαφέρον μας πρός τήν ἀληθινή μετάνοια, «τό χωνευτήριον τῆς ἁμαρτίας», κατά τόν Ἱερό Χρυσόστομο. Ἡ μετάνοια εἶναι τό πρῶτο θέμα τοῦ κηρύγματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί ἡ πεμπτουσία τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας. Εἶναι τό καθημερινό προσκλητήριο τῆς Ἐκκλησίας πρός ὅλους μας.
Παρά ταῦτα, πολλοί τῶν χριστιανῶν δέν ἔχομε βιώσει πραγματικῶς τήν μετάνοια. Ἐνίοτε δέ, θεωροῦμε ὅτι αὐτή δέν ἀφορᾷ τόν καθένα ξεχωριστά, διότι δέν ἐρχόμεθα εἰς ἑαυτούς, δέν συνερχόμεθα καί δέν συναισθανόμεθα ὅτι ἔχομε ὑποπέσει σέ κάποια ἁμαρτία. Ἀλλ’ ὡς διδάσκει ὁ ἔμπειρος τῆς πνευματικῆς ζωῆς Ὅσιος Ἰσαάκ ὁ Σύρος καί δογματίζουν ἐμπειρικῶς οἱ πλεῖστοι τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας, «ἡ μετάνοια εἶναι ἀπαραίτητος καί εἰς τούς τελείους». Καί τοῦτο, διότι μετάνοια δέν εἶναι μόνο ἡ μεταμέλεια γιά τίς ἁμαρτίες μας καί ἡ συνακόλουθη ἀπόφαση νά μήν ἐπαναλάβομε αὐτές, ἀλλά καί ἡ ἀλλαγή τῶν ἀντιλήψεών μας πρός τό ἀγαθώτερο, ὥστε νά ἐπέρχεται μία
διαρκής βελτίωση τῶν ἀντιλήψεών μας περί τοῦ Θεοῦ καί τοῦ κόσμου, αὔξηση τῆς ἀγάπης καί τῆς ταπεινώσεως, τῆς καθάρσεως καί τῆς εἰρήνης.
Ὑπ’ αὐτή τήν ἔννοια, ἡ μετάνοια εἶναι πορεία ἀτελεύτητη πρός τήν τελειότητα τοῦ Θεοῦ, πρός τήν ὁποία ὀφείλομε νά τείνομε καί νά κινούμεθα συνεχῶς. Ἐπειδή δέ ἡ τελειότητα τοῦ Θεοῦ εἶναι ἄπειρη, ἡ πορεία μας πρός τό καϑ᾽ ὁμοίωσιν αὐτῆς εἶναι ἐπίσης ἄπειρη καί ἀτελεύτητη. Πάντοτε ὑπάρχει ἐπίπεδο τελειότητος ἀνώτερο ἐκείνου στό ὁποῖο βρισκόμαστε κάθε φορά καί γι’ αὐτό πάντοτε πρέπει νά ἐπιζητοῦμε τήν πρόοδό μας τήν πνευματική καί τήν μεταμόρφωσή μας, ὅπως προτρέπει καί ὁ μέχρι τρίτου οὐρανοῦ ἀναβάς καί θεασάμενος μυστήρια ἄρρητα Ἀπόστολος Παῦλος, γράφων: «Ἡμεῖς δὲ πάντες ἀνακεκαλυμμένῳ προσώπῳ τήν δόξαν Κυρίου κατοπτριζόμενοι τήν αὐτήν εἰκόνα μεταμορφούμεθα ἀπό δόξης εἰς δόξαν, καθάπερ ἀπό Κυρίου Πνεύματος». (Β' Κορ. 3,18).
Ὅσο καθαίρεται ὁ ἐσωτερικός μας κόσμος, ὅσο περισσότερο καθαρίζεται ὁ πνευματικός ὀφθαλμός μας, τόσο καθαρώτερα βλέπομε τόν ἑαυτό μας καί τά πάντα καί αὐτή ἡ αλλαγή, αὐτή ἡ βελτίωση τῆς θεάσεως τῶν πραγμάτων τοῦ κόσμου καί τῆς πνευματικῆς καταστάσεως τοῦ ἑαυτοῦ μας, συνιστᾷ μετάνοια, μία πραγματικά πιό νέα καί πιό βελτιωμένη κατάσταση τοῦ πνεύματός μας ἀπό ἐκείνη πού βρισκόμασταν μέχρι σήμερα. Ὑπ’ αὐτή τήν ἔννοια, ἡ μετάνοια εἶναι ἡ βασική προϋπόθεση τῆς πνευματικῆς προόδου καί τῆς ἐπιτεύξεως τοῦ καθ’ ὁμοίωσιν πρός τόν Θεό τῆς ὑπάρξεώς μας.
Ἡ μετάνοια, βεβαίως, γιά νά εἶναι πραγματική, πρέπει νά συνοδεύεται καί ἀπό ἀνάλογους καρπούς, κυρίως δέ ἀπό τήν συγχώρηση τῶν συνανθρώπων μας καί τήν πρός αὐτούς ἀγαθοεργία. Ἡ ἀπό ἀγάπη κίνηση τῆς καρδιᾶς μας πρός τόν συνάνθρωπο γιά τήν ἀποδοχή αὐτοῦ καί τήν κατά τό ἐφικτό κάλυψη τῶν ἀναγκῶν του, ἀποτελεῖ βασικό στοιχεῖο τῆς εἰλικρινοῦς μετανοίας. Ἡ ὁδός, ἄλλωστε, τῆς μετανοίας εἶναι ἁμαρτημάτων κατάγνωσις καί ἐξομολόγησις αὐτῶν, τό μή μνησικακεῖν, εὐχή ζέουσα καί ἀκριβής, ἐλεημοσύνη, ταπείνωσις, ἀγάπη πρός πάντας, νίκη τοῦ καλοῦ ἐπί τοῦ κακοῦ, ἀποφυγή κενοδοξίας καί ματαίας ἐπάρσεως, ἡ ὁποία ἀμέσως μαραίνεται.
Τήν ἐντός τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς πάλη της μετανοίας ἀποκαλύπτει «τοῦ τελώνου καί τοῦ φαρισαίου τό διάφορον...» καί μᾶς καλεῖ ὅλους νά «μισήσωμεν τοῦ μὲν τὴν ὑπερήφανον φωνήν, τοῦ δὲ νά ζηλώσωμεν τὴν εὐκατάνυκτον εὐχήν», προσευχόμενοι ἐκτενῶς μετά δακρύων «ὁ Θεός ἱλάσθητι ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς καί ἐλέησον ἡμᾶς».
Ἡ ἀρχομένη περίοδος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς προσφέρεται, ἐν μέσῳ τῶν ἐκτεταμένων ἐπί παγκοσμίου ἐπιπέδου παντοειδῶν κρίσεων καί πολεμικῶν συγκρούσεων, γιά τήν ἐκδήλωση τῆς ὑλικῆς καί πνευματικῆς βοήθειάς μας πρός τόν συνάνθρωπο. Ἔτσι ἐνεργώντας φιλανθρώπως καί ἐκδηλώνοντας ἐμπράκτως τήν μεταστροφή μας ἀπό τήν μέχρι τώρα ἀτομικιστική καί φαρισαϊκή ἀντιμετώπιση τῆς ζωῆς, πρός μία συλλογική καί ἀλτρουϊστική τελωνική ἀντιμετώπιση αὐτῆς, θά ἔχομε πραγματοποιήσει μεγάλη καί ὠφελιμωτάτη μετάνοια καί ἀλλαγή τοῦ τρόπου τῆς ἀτομοκεντρικῆς ἀντιλήψεως καί θά ἔχομε βιώσει τήν μετάνοια ὡς μία κεφαλαιώδη στάση ζωῆς διά τῆς μεταβάσεως ἀπό τήν ἁμαρτία τοῦ ἐγωκεντρισμοῦ καί τῆς κενοδοξίας στήν ἀρετή τῆς φιλαλληλίας, «ζηλοῦντες τοῦ τελώνου καλῶς τήν ἠλεημένην ταπείνωσιν καί γνώμην».
Ἰδού, λοιπόν, ἀδελφοί, ἠνέωκται ἐνώπιον ἡμῶν καιρός εὐπρόσδεκτος «τοῦ λυπεῖσθαι» καί στάδιον ἀνανήψεως καί ἀσκήσεως ἵνα, «πρίν ἤ διαλυθῆναι τό θέατρον φροντίσωμεν τῆς ἡμῶν σωτηρίας», ἐν ἀληθεῖ καί βιωματικῇ καρδιακῇ μετανοίᾳ, ἐφ᾿ οἷς «ἡμάρτομεν, ἠνομήσαμεν, ἠδικήσαμεν… οὐδέ συνετηρήσαμεν, οὐδέ ἐποιήσαμεν, καθώς ἐνετείλατο» ἡμῖν ὁ Κύριος, ἵνα «φείσηται ἡμῶν ὁ πανταχοῦ παρών καί τά πάντα πληρῶν» Χριστός ὁ Θεός, κατά τό μέγα Αὐτοῦ καί ἀνεξιχνίαστον Ἔλεος.
Μέ αὐτές τίς σκέψεις σᾶς εὔχομαι νά διέλθητε τήν περίοδο τῆς Ἁγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς μέ ὑγεία καί πνευματική ἐγρήγορση καί νά ἀξιωθοῦμε ἅπαντες νά προσκυνήσομε τήν τοῦ Χριστοῦ Ἁγίαν Ἀνάστασιν.
Μέ πατρικές εὐχές καί ἀγάπη Χριστοῦ
Ὁ Μητροπολίτης
† Ὁ Κηφισίας, Ἀμαρουσίου, Ὠρωποῦ καί Μαραθῶνος Κύριλλος
