τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου
Κηφισίας, Ἀμαρουσίου, Ὠρωποῦ καὶ Μαραθῶνος κ. Κυρίλλου
ἐπὶ τῇ ἐνάρξει τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς 2023
Μεγάλη Τεσσαρακοστή 2023
Πρός
Τόν Ἱερό Κλῆρο,
τίς Μοναστικές Ἀδελφότητες καί
τόν Εὐσεβῆ Λαό τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας.
Ἡ σημερινή Κυριακή τῆς Τυρινῆς, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, μᾶς προετοιμάζει, γιά νά εἰσέλθουμε ἀπό αὔριο στό στάδιο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Τά ἀναγνώσματα - Ἀπόστολος καί Εὐαγγέλιο - πού ἀκούσαμε κατά τήν σημερινή σύναξή μας καί οἱ ὕμνοι πού ψάλαμε, ὅλα μας προειδοποίησαν ὅτι ἔφθασε ὁ καιρός, ἡ εὐλογημένη περίοδος τῶν πνευματικῶν ἀγωνισμάτων, στήν ὁποία ὀφείλουμε νά εἰσέλθουμε. Νά εἰσέλθουμε μέ χαρά, μέ ἐνθουσιασμό, μέ ἀποφασιστικότητα, γιά νά ἀγωνιστούμε στο στάδιο αὐτό τῶν ἀρετῶν.
Πότε οἱ ἄνθρωποι ἀγωνιζόμαστε γιά ὁτιδήποτε; Κατά τήν διάρκεια τῆς ἡμέρας. Πότε ἐργαζόμαστε τά εἰρηνικά μας ἔργα; Κατά τήν διάρκεια τῆς ἡμέρας καί πάλι. Ἀντίθετα, ὅταν ἔρχεται ἡ νύχτα, παύουμε νά ἐργαζόμαστε. Διακόπτουμε ὁποιοδήποτε ἔργο, στό ὁποῖο καταγινόμαστε. Τόν χρόνο τῆς νύχτας τόν ἀφιερώνουμε, γιά νά ξεκουραστοῦμε καί νά ἀνανεώσουμε τίς δυνάμεις μας.
Αὐτό μᾶς ἐπισημαίνει τό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα πού ἀκούσαμε σήμερα. Ἀπευθυνόμενος ὁ Παῦλος πρός τούς χριστιανούς τῆς Ρώμης θέλει νά τούς ἀφυπνίσει πνευματικά. Νά τονώσει τό ἀγωνιστικό τους φρόνημα. Νά διεγείρει τόν ζῆλο τους. «Ἦρθε ἡ ὥρα», γράφει, «νά ξυπνήσουμε ἀπό τόν ὕπνο. Γιατί τώρα ἡ τελική σωτηρία βρίσκεται πιό κοντά μας παρά τότε πού πιστέψαμε». Καί προσθέτει μέ ἔμφαση: «Ἡ νύξ προέκοψεν, ἡ δέ ἡμέρα ἤγγικεν!» Ἡ νύχτα ὅπου να 'ναι φεύγει, καί ἡ ἡμέρα κοντεύει νά 'ρθεῖ.
Τόν λόγο τοῦ Ἀποστόλου ἡ Ἐκκλησία μας συνέδεσε μέ τήν σημερινή ἡμέρα πού ἀποτελεῖ τό κατώφλι τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ποιά εἶναι ἡ νύχτα πού φεύγει; Ὁ χρόνος, ἡ περίοδος που σήμερα τελειώνει. Ποιά εἶναι ἡ μέρα πού ἔρχεται; Εἶναι ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή, ἡ περίοδος πού ἀπό αὔριο ξανοίγεται μπροστά μας. Ἔτσι, ὅπως ἐργαζόμαστε καί κοπιάζουμε στήν διάρκεια τῆς ἡμέρας, τό ἴδιο ἔχουμε χρέος νά πράξουμε καί τώρα κατά τήν διάρκεια τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς.
Σέ τί συνίσταται, τί περιλαμβάνει ὁ ἀγῶνας αὐτός πού ἀπό αὔριο ἀναλαμβάνουμε νά διεξαγάγουμε;
Πρῶτον, τήν νηστεία. Ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή εἶναι περίοδος νηστείας. Καί οἱ πιστοί ἀναλαμβάνουμε ἀπό αὔριο αὐτόν τόν ἀγῶνα· «τόν καλόν τῆς νηστείας ἀγῶνα», ὅπως πολύ ὄμορφα τόν ὀνομάζει ὁ ἱερός Ὑμνογράφος. Ἡ χριστιανική μας νηστεία δέν συνίσταται στήν ἀποχή καί μόνο ἀπό ὁρισμένες λιπαρές και πρωτεϊνοῦχες τροφές. Ἡ ἀληθινή νηστεία ἔχει πρωτίστως πνευματικό χαρακτῆρα. Ἀποσκοπεῖ στόν ἐξαγνισμό μας· τοῦ σώματος ἀπό τήν ἐμπάθεια καί τήν φιληδονία, τῆς ψυχῆς καί τοῦ νοῦ ἀπό ἀκάθαρτους λογισμούς καί ἐφάμαρτες ἐπιθυμίες.
Ἄν περιορίσουμε τήν νηστεία μας μόνο στις τροφές· ἄν ἡ νηστεία μας ἀποτελεῖ ἁπλῶς καί μόνο μιά ἀλλαγή στήν δίαιτά μας, τότε χάνουμε τό βαθύτερο καί πνευματικό νόημά της. «Ἀληθινή νηστεία», διδάσκει ὁ Μέγας Βασίλειος, «εἶναι ἡ ἀπομάκρυνση ἀπό ὁτιδήποτε τό κακό καί ἐφάμαρτο· ἡ ἐγκράτεια τῆς γλώσσας, ἡ ἀποχή ἀπό τόν θυμό, ὁ χωρισμός ἀπό τίς αἰσχρές ἐπιθυμίες, τήν καταλαλιά, τό ψέμα καί τήν ἐπιορκία». Ἔτσι μόνο ἡ νηστεία μας ὠφελεῖ. Ἔτσι μόνο ἡ νηστεία μας εἶναι εὐάρεστη στόν Θεό.
Δεύτερον, ἡ ἐργασία τῶν ἐντολῶν. Τί ἀκριβῶς ἐννοοῦμε; Ἐννοοῦμε τόν ἀγῶνα πού οἱ χριστιανοί καταβάλλουμε, γιά νά τηροῦμε τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ. Νά ὑπακούομε μέ ἐμπιστοσύνη καί προθυμία στά ὅσα μᾶς ἐπιτάσσει ὁ Κύριος στό Εὐαγγέλιό Του.
Ὁ Κύριος μᾶς παρέδωσε τό Εὐαγγέλιό Του ὄχι ἁπλῶς νά τό διαβάζουμε ἤ νά τό ἀκοῦμε στίς συνάξεις μας, ἀλλά γιά νά ἀκολουθοῦμε μέ πιστότητα τά ὅσα μᾶς διδάσκει. «Ὁ ἔχων τάς ἐντολάς μου και τηρῶν αὐτάς, ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με» (Ἰω. 14,21). Ἡ πίστη καί ἡ ἀγάπη πρός τόν Χριστό μας συνοδεύεται ἀπαραίτητα καί ἀπό τήν ἐφαρμογή τῶν ἐντολῶν Του. Καί ἄν αὐτό ἀποτελεῖ μόνιμη καί σταθερή ἐπιδίωξή μας, στήν διάρκεια τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς αὐτό θά πρέπει νά γίνεται μέ περισσότερο ζῆλο καί μεγαλύτερη προσπάθεια.
Τρίτον, ὁ κόπος τῆς προσευχῆς. Ἡ προσευχή ἀποτελεῖ τό ὀξυγόνο τῆς ψυχῆς. Εἶναι ὁ διάλογός μας μέ τόν Θεό καί Πατέρα μας. Εἶναι ὁ τρόπος πού μᾶς ἐπιτρέπει νά ἐρχόμαστε σέ κοινωνία μαζί Του. Πάντοτε ὀφείλουμε οἱ χριστιανοί νά προσευχόμαστε «ἀδιαλείπτως», δηλαδή ἀδιάκοπα, προτρέπει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος (Α΄ Θεσσ. 5,17). Ἡ περίοδος τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς μᾶς καλεῖ νά ἐντείνουμε τήν προσευχή μας. Νά προσευχόμαστε θερμότερα καί συχνότερα. Νά ἐπιδιώκουμε νά συμμετέχουμε στήν κοινή λατρεία τῆς Ἐκκλησίας μαζί μέ τούς ἄλλους ἀδελφούς μας. Ἡ εὐλογημένη αὐτή περίοδος μᾶς προσφέρει πλῆθος εὐκαιριῶν πλήν τῆς κυριακάτικης Θείας Λειτουργίας: Χαιρετισμοί, Ἀπόδειπνα, Κατανυκτικοί Ἑσπερινοί, Λειτουργίες τῶν Προηγιασμένων Δώρων. Ἡ κατανυκτική προσευχή τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἀποτελεῖ βίωμα, ἐμπειρία πού μακάρι ὅλοι μας νά προσπαθήσουμε νά ζήσουμε.
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Ἡ νύχτα πέρασε. Ἀπό αὔριο μπαίνουμε στήν ὁλόφωτη ἡμέρα τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ἄς ἀνασκουμπωθοῦμε πνευματικά. Καί μέ τήν χάρη τοῦ γλυκυτάτου Κυρίου μας ἄς ἀναλάβουμε τόν καλόν ἀγῶνα.
Ἐκεῖνος ἡγεῖται τοῦ ἀγῶνα μας. Καί ἐμεῖς Τόν ἀκολουθοῦμε μέ ἀφοσίωση. Τόν ὑπακούομε μέ ἐμπιστοσύνη. Καί ἀγωνιζόμαστε μέ αὐταπάρνηση νά τηρήσουμε τό θέλημά Του
Ἀπό τά βάθη τῆς καρδιᾶς μου εὔχομαι σέ ὅλους καλή δύναμη καί Καλή Τεσσαρακοστή.
Μέ πατρική ἐν Χριστῷ ἀγάπη
Ὁ Μητροπολίτης
† Ὁ Κηφισίας, Ἀμαρουσίου, Ὠρωποῦ καί Μαραθῶνος Κύριλλος
