Γεώργιος Χάλαρης: "Ο κανόνας της Καινής Διαθήκης και τα Απόκρυφα Ευαγγέλια"

Ο ομιλητής ξεκίνησε την εισήγησή του εκφράζοντας τη διαπίστωσή του ότι συχνά οι πιστοί μας προβληματίζονται από πληροφορίες όχι ξεκάθαρης προέλευσης σχετικά με την ύπαρξη μιας ευρύτατης ομάδας ευαγγελίων, που καλούνται απόκρυφα ευαγγέλια.

Κατά τη διάρκεια της εισηγήσεώς του απάντησε σε ερωτηματικά που αφορούν στην προέλευση των αποκρύφων ευαγγελίων, τη σχέση τους με τα κανονικά ευαγγέλια, και κυρίως στο ερώτημα γιατί η Εκκλησία κατά τη διάρκεια των αιώνων απέρριψε τα κείμενα αυτά, μη συμπεριλαβάνοντας τα στον κανόνα της Καινής Διαθήκης (εφεξής ΚΔ). Η σημασία της Ιεράς Παραδόσεως, ως προφορικής διδασκαλίας που ο Χριστός αποκάλυψε στους Αποστόλους  και αυτοί με τη σειρά τους παρέδωσαν στους διαδόχους τους ήτοι τους Αποστολικούς Πατέρες και  τους εκκλησιαστικούς συγγραφείς των πρώτων αιώνων είναι η βάση και το ορθό κριτήριο του καθορισμού και διαχωρισμού της αληθείας (που καταγράφτηκε ανόθευτη στα κανονικά ευαγγέλια), από την μη αλήθεια (ποικίλου  χαρακτήρα απόκρυφα κείμενα που στο περιεχόμενό τους υπάρχει σε μικρό ή μεγάλο βαθμό πλάνη).

Στο πρώτο μέρος τη εισήγησης έγινε αναφορά στις μαρτυρίες και τα κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης και  των Αποστολικών Πατέρων και εγκρίτων εκκλησιαστικών συγγραφέων των τεσσάρων πρώτων αιώνων, και μάλιστα κατά αιώνα ( Αποστολική Διδαχή, Ιγνάτιος Αντιοχείας, Ιουστίνος, Τατιανός,  Παπίας Ιεραπόλεως,  Ειρηναίος Λουγδούνου, Ωριγένης, Ευσέβιος Καισαρείας,). Οι μαρτυρίες αυτές καταδεικνύουν την καθοριστική σημασία της Παράδοσης (Traditioveritatis)  ως κανόνος της πίστεως (Regulafidei) , και επίσης κατεδείχθη ότι τα τέσσερα κανονικά ευαγγέλια είχαν καθιερωθεί στη συνείδηση της Εκκλησίας και είχαν καθολική αποδοχή ήδη πριν το τέλος του 2ου μ.Χ. αι. Ούτε η πρώτη Οικουμενική Σύνοδος (325 μ/Χ.) ούτε οι μετά από αυτήν τοπικές σύνοδοι ασχολήθηκαν με το ζήτημα του κανόνα της ΚΔ, αλλά μόνον η εν Λαοδικεία σύνοδος (360 μ.Χ.) με τους ΝΘ΄ και Ξ΄ κανόνες της, που επέβαλε την ανάγνωση μόνον των κανονικών βιβλίων της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης στην εκκλησία. Έγινε επίσης αναφορά στην 39η εορταστική (πασχάλιο) επιστολή του Μ. Αθανασίου, με την οποία θεωρείται ότι έγινε η οριστική κλείση του κανόνα της ΚΔ. Με βάση τα παραπάνω, διευκρινίστηκε ότι ο αποκλεισμός των λεγομένων αποκρύφων ευαγγελίων από τον κανόνα της ΚΔ δεν έγινε λόγω μισαλλοδοξίας, φόβου ή φανατισμού εκ μέρους της Εκκλησίας, αλλά ήταν προσπάθεια διάσωσης της αλήθειας και διασφάλισης  της σωτηρίας των πιστών Της.

      Στο δεύτερο και τελευταίο μέρος της εισήγησης ο ομιλητής αναφέρθηκε στη διδασκαλία μερικών αποκρύφων ευαγγελίων, σε αντιπαράθεση με τη διδασκαλία των κανονικών ευαγγελίων, ώστε να διαπιστωθούν οι ιστορικές και δογματικές αποκλείσεις των κειμένων αυτών τόσο με την ΚΔ, όσο και μεταξύ τους. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στο λεγόμενο απόκρυφο ευαγγέλιο του Ιούδα και γενική αναφορά στα γνωστικά κείμενα του NagHammadiπου ανακαλύφθηκαν το Δεκέμβριο του 1945 στην προαναφερθείσα περιοχή. Τα κείμενα αυτά (απόκρυφο ευαγγέλιο Θωμά, Ιωάννη, Φιλίππου, Μαρίας Μαγδαληνής, Πίστις-Σοφία) παρουσιάστηκαν τόσο από πλευράς περιεχομένου, όσο και υπό το φως της Βιβλικής Διδασκαλίας, της Ορθοδόξου Πίστεως,   της Επιστήμης της Ιστορίας και της Ιστορίας Δογμάτων.


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Α. ΒΙΒΛΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

1. Nestle-Aland, Novum Testamentum Graece , Stuttgard 2001.

2. Rahlfs, A. Septuaginta , Stuttgard 1979.

3. Rudolf W.-Elinger K. Biblia Hebraica Stuttgartensia, Stuttgard 1997.

 

Β. ΠΑΤΕΡΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ – ΠΗΓΕΣ

1.Αποστολική Διδαχή, ΕΠΕ 1, 10-31

2. Ειρηναίου Λουγδούνου Έλεγχος και Ανατροπή της Ψευδωνύμου Γνώσεως, ΒΕΠΕΣ 5, 93-172.

3. Ευσεβίου Καισαρείας Εκκλησιαστκή Ιστορία, Α΄-Ι΄  ΕΠΕ 1-3,

4. Ιγνατίου Αντιοχείας Επιστολαί, ΕΠΕ 4

5 Ιουστίνου ,Απολογία Α΄-Β΄ ΕΠΕ 1.

6. Ιωσήπου  Ιουδαϊκή Αρχαιολογία 2,8,2.

7. Του ιδίου  Ιουδαϊκός Πόλεμος 18,1,5.

8 Κλήμης Αλεξανδρεύς Στρωματείς ΕΠΕ 3-4.

9. Κλήμης  Ρώμης  Επιστολαί,  ΒΕΠΕΣ 1

10.  Φίλωνος , Υποθετικά, 11,14-17

11. Του ιδίου, Βίος, 2,11.

12. Ωριγένους, Εις το κατά Ιωάννην Εξηγητικά Α΄-Β’΄,  ΒΕΠΕΣ  11, 247-326

13. Του ιδίου Κατά Κέλσου, ΒΕΠΕΣ 9-10

 

Γ. ΑΛΛΑ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΑ

1. Αγουρίδη, Σ. Χριστιανικός Γνωστικισμός. Τα Κοπτικά  Κείμενα του NagHammadiστην Αίγυπτο, Αθήνα 2004.

2. Αλεβιζοπούλου, Αν, Εγχειρίδιο Αιρέσεων και Παραχριστιανικών Ομάδων, Πρέβεζα 1991.

3. Του ιδίου Η Ορθοδοξία μας , Αθήνα 1994.

4 Καραβιδοπούλου Ι. Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη, Θεσσαλονίκη 2001.

5. Του Ιδίου Απόκρυφα Χριστιανικά κείμενα. Τόμ. Α΄Απόκρυφα Ευαγγέλια, Αθήνα 1999.


Εκτύπωση   Email