ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΕ' ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗΣ

ΣΥΝΟΔΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ
ΚΕ ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΙΣ ΕΝΤΕΤΑΛΜΕΝΩΝ
ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΙΕΡΩΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΝ
ΔΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΑΣ
(Βόλος, 4 – 6.11.2013)

ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ

Η ΚΕ’ Πανορθόδοξη Συνδιάσκεψη Εντεταλμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών και Ιερών Μητροπόλεων για θέματα αιρέσεων και παραθρησκείας, που πραγματοποιήθηκε, υπό την αιγίδα του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, στο Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλίας στα Μελισσιάτικα Βόλου, από 4 έως 6.11.2013, με τη φιλόξενη φροντίδα του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνατίου και υπό την προεδρίαν του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης κ. Ανθίμου, Προέδρου της Συνοδικής Επιτροπής επί των Αιρέσεων, με θέμα: «Το πρόβλημα της ασθενείας, αιρετικές και αποκρυφιστικές προσεγγίσεις», μετά από εκτενή συζήτηση επί των εισηγήσεων, ενέκρινε ομοφώνως τα ακόλουθα Πορίσματα:
1. Η Συνδιάσκεψη ασχολήθηκε με το θέμα της ασθενείας και της θεραπείας της, όπως κατανοούνται, αφ’ ενός στην Ορθόδοξη Εκκλησία και αφ’ ετέρου στις σύγχρονες αιρετικές, αποκρυφιστικές και ανατολικοθρησκευτικές ομάδες.
Για να κατανοηθούν οι ριζικές διαφορές ανάμεσα στις δύο αυτές προσεγγίσεις του θέματος, είναι απαραίτητη η γνώση της ανθρωπολογίας, που προϋποτίθεται στην κάθε περίπτωση.
Η Ορθόδοξη ανθρωπολογία, στην οποία βασίζεται η Ορθόδοξη θεώρηση του προβλήματος της ασθενείας και της θεραπείας της, δέχεται ότι ο άνθρωπος είναι δημιούργημα του Θεού, αποτελούμενο από δύο αρμονικώς ενωμένα, διάφορα όμως, συστατικά στοιχεία, το σώμα και την ψυχή. Άνθρωπος δεν είναι μόνον η ψυχή, ούτε μόνον το σώμα, αλλά το «συναμφότερον».
2. Η ασθένεια, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Ορθοδόξου Εκκλησίας, έχει σχέση με την κτιστότητα του ανθρώπου και είναι αποτέλεσμα της πτώσεως, δηλαδή της εκουσίας απομακρύνσεώς του από την πηγή της ζωής και της αφθαρσίας, τον Θεό. Η πτώση διετάραξε την αρμονική συνύπαρξη σώματος και ψυχής, με ολέθριες συνέπειες και για τα δύο.
3. Η πρόσληψη της ανθρωπίνης φύσεως από τον Θεό Λόγο άνοιξε το δρόμο για την αναίρεση του θανάτου και τη σωτηρία του όλου ανθρώπου. Η ενανθρώπιση του Λόγου και η νίκη Του κατά του θανάτου μετέτρεψαν τον πόνο και την ασθένεια σε «τόπο» και «τρόπο» για τη σωτηρία μας. Έκτοτε γίνονται αυτά τα δύο μέσα σωτηρίας, εάν ο άνθρωπος εν ελευθερία επιλέξει την εν Χριστώ αξιοποίησή τους.
4. Στις διάφορες αιρετικές, αποκρυφιστικές και ανατολικοθρησκευτικές ομάδες συναντάμε διαφορετικές αντιλήψεις για την ασθένεια και την προέλευσή της, ήτοι:
α)Στις αιρετικές ομάδες του ευρύτερου προτεσταντικού χώρου η ασθένεια κατανοείται, είτε ως έργο ενός τιμωρού Θεού, εξαιτίας προσωπικών αμαρτημάτων, είτε ως αποκλειστικό έργο του διαβόλου.
β)Στις αποκρυφιστικές ομάδες της «Νέας Εποχής» και τις ομάδες που προέρχονται από τις ανατολικές θρησκείες, η ασθένεια κατανοείται ως «μπλοκάρισμα» της ομαλής ροής της ενέργειας (τύπου Πράνα, Τσί, Συμπαντικής ενέργειας κ.α. ) στο ανθρώπινο σώμα.
5. Οι λεγόμενες «εναλλακτικές θεραπείες» αποτελούν εφαρμογή στο χώρο της υγείας των περί Θεού, ανθρώπου και κόσμου αντιλήψεων των ανατολικών θρησκειών και της «Νέας Εποχής του Υδροχόου» και γι αυτό είναι πιο σωστό να ονομάζονται: «Ιατρική της Νέας Εποχής».
Για τις ομάδες αυτές όλα είναι ενέργεια, όλα είναι Ένα («Εν το παν» της Θεοσοφίας) και όλα είναι Θεός. Με βάση αυτή τη θεώρηση, διδάσκουν ότι ο άνθρωπος, ανακαλύπτοντας τον «Θεό - Εαυτό» του και ενεργοποιώντας τις απόκρυφες δυνάμεις, που δήθεν κρύβει μέσα του, μπορεί να αυτοθεραπεύεται. Ως αυτοθεραπεία νοείται το «ξεμπλοκάρισμα» της ενέργειας.
6. Οι ποικιλώνυμες «εναλλακτικές θεραπείες» εισηγούνται τρόπους «ξεμπλοκαρίσματος» αυτής της ενέργειας. Έτσι, η Ομοιοπαθητική, π.χ. προτείνει το δυναμοποιημένο ομοιοπαθητικό φάρμακο, ο Βελονισμός την τοποθέτηση βελονών σε κατάλληλα σημεία των, κατ αυτούς, «ενεργειακών καναλιών» του ανθρωπίνου σώματος. Άλλες πάλι «θεραπείες», όπως το Ρέϊκι, προτείνουν το «ξεμπλοκάρισμα» «δι επιθέσεως των χειρών από ένα υψηλής πνευματικής στάθμης άτομο… που στην πραγματικότητα είναι κανάλι παγκόσμιων ενεργειών…».
Σε ορισμένες «θεραπείες» δεν απουσιάζει και η πρακτική σύζευξης χριστιανικής ορολογίας με αποκρυφιστικές ερμηνείες, στο πλαίσιο της θεωρητικής τεκμηρίωσης του τρόπου με τον οποίο, υποτίθεται, ότι ενεργεί η μέθοδος. Οι περισσότερες ομάδες χρησιμοποιούν επιστημονικοφανή ορολογία, με στόχο να εντυπωσιάσουν και να παραπλανήσουν το ανυποψίαστο Κοινό.
Άλλες πάλι, όπως η Ομοιοπαθητική, ισχυριζόμενες ότι με τα «φάρμακά» τους θεραπεύουν ακόμη και τα πάθη της ψυχής, όπως τον εγωϊσμό, τη ζήλεια, την οργή, τον θυμό κ.α. , σφετερίζονται το έργο της Ορθοδόξου Εκκλησίας ως «ιατρείου πνευματικού».
7. Οι λεγόμενες εναλλακτικές θεραπείες δεν έχουν απλώς αποκρυφιστικές προεκτάσεις, αλλά τα ίδια τα θεμέλιά τους ευρίσκονται στον εξωχριστιανικό και μάλιστα στον αποκρυφιστικό χώρο. Οι περισσότερες αποτελούν, όχι μόνο μία πρόταση θεραπείας του σώματος, αλλά επαγγέλλονται την μετάβαση, μέσω του αποκαλούμενου «κβαντικού άλματος», κ.α. στη «Νέα Εποχή» και τη δημιουργία ενός νέου τύπου ανθρώπου.
Η Συνδιάσκεψη διεπίστωσε ότι οι «θεραπείες» αυτές(Αγγελοθεραπεία, Αγιουρβέδα, Ανθοϊάματα Μπάχ, Aura Soma, Αρωματοθεραπεία, Βελονισμός, Βιοενεργειακές Θεραπείες, Εσωτέρα Θεραπευτική, Κρανιοϊερή Θεραπεία, Κρυσταλλοθεραπεία, Ομοιοπαθητική, Ρέϊκι, Ρεφλεξολογία, Σιάτσου, ψευδοεπιστημονικές ψυχοθεραπείες κ.α. ) θεμελιώνονται σε κοσμοθεωριακό υπόβαθρο,το οποίο είναι αντίθετο και ασυμβίβαστο με την Ορθόδοξη πίστη.
8. Η ευρεία διάδοσή τους εξελίσσεται σε μείζον κοινωνικό πρόβλημα ιατρικής και φαρμακευτικής φύσεως με ηθικές, κοινωνικές και πνευματικές προεκτάσεις, θέτοντας ενίοτε σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Δημιουργεί επίσης σοβαρά πνευματικά και ποιμαντικά προβλήματα.
Η Πολιτεία, καθώς εγγυάται – και δια του Συντάγματος – το έννομο αγαθό της υγείας, το οποίο τίθεται εν κινδύνω από τις προαναφερθείσες «θεραπείες», οφείλει να δράσει και πρακτικά για τη διασφάλισή του.
Οι «θεραπείες» αυτές απειλούν με αλλοίωση το Ορθόδοξο φρόνημα. Αποτελούν δυνητικά «γέφυρες», που μπορούν να φέρουν σε επαφή ανύποπτους Ορθοδόξους χριστιανούς με τις ανατολικές θρησκείες και τον Αποκρυφισμό.
9. Οι λεγόμενες εναλλακτικές θεραπείες η σύμφωνα με τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών «Ανορθόδοξες Θεραπευτικές Μέθοδοι» (ΑΝ.ΘΕ.Μ.),στις οποίες κυριαρχεί μια μεταφυσικής τάξεως ενέργεια, στηρίζονται σε πεπαλαιωμένα και μυθώδη δεδομένα.Λείπει σ αυτές η αυστηρή επιστημονική μεθοδολογία.Βασίζονται σε αναπόδεικτες αρχές, οι οποίες κατά κανόνα ευρίσκονται στον χώρο του φανταστικού.Δεν αξιοποιούν τις σύγχρονες εξελίξεις και μεθόδους της επιστήμης και ως εκ τούτου χαρακτηρίζονται, από επίσημους ελληνικούς και διεθνείς ιατρικούς φορείς και συλλόγους, ως ψευδοεπιστήμες.
Σύμφωνα με τους ανωτέρω επιστημονικούς φορείς, το τυχόν θεραπευτικό αποτέλεσμα, εάν και εφ όσον υπάρχει, εκδηλώνεται συνήθως σε αυτοϊάσιμα, ψυχοσωματικά και νευροφυτικά νοσήματα. Οφείλεται στον μηχανισμό του εικονικού φαρμάκου (placebo), το οποίο δρα μέσω αυθυποβολής.Η Κλασσική Ιατρική είναι εφηρμοσμένη επιστήμη, η οποία διαρκώς ερευνά και προοδεύει, προσφέροντας ουσιαστική φροντίδα σε εκατομμύρια ασθενών.
10. Την Συνδιάσκεψη απασχόλησαν επίσης και οι τελούμενες «θεραπείες» στις ομάδες του ευρύτερου Προτεσταντικού χώρου (Νεοπεντηκοστιανοί, «Χαρισματικοί», Christian Science κλπ. ), αλλά και σε αυτές του Ρωμαιοκαθολικισμού, στο βαθμό που έχει υιοθετήσει προτεσταντικές «χαρισματικές» πρακτικές.Από τις υποτιθέμενες θεραπείες στους παραπάνω χώρους, δεν απουσιάζουν «θεραπείες» κατά παραγγελίαν (φαινόμενα απάτης), ένα είδος «σόου», που όχι μόνο δεν προσφέρει πραγματική ίαση, αλλά αντιθέτως γίνεται αντικείμενο αυστηρής κριτικής και από άλλες ομάδες του ιδίου χώρου.
11. Οι ψευδοθεραπείες, είτε πεντηκοστιανικού είτε νεοεποχίτικου τύπου, θεωρούνται η περιπτώσεις καλυμμένης απάτης, η φαινόμενα ψυχολογικής υποβολής η κακέκτυπες απομιμήσεις θαυμαστών βιβλικών θεραπειών, χωρίς να αποκλείεται και η περίπτωση δαιμονικής συνεργείας. Ως τέτοιες αποτελούν σημεία του Αντιχρίστου.
Η βασική τους διαφορά με τις θαυματουργικές θεραπείες των Αγίων είναι ότι γίνονται με απώτερο σκοπό να παραπλανήσουν και να απομακρύνουν τον άνθρωπο από τον μόνο αληθινό Ιατρό ψυχών και σωμάτων, τον Ιησούν Χριστόν.
12. Ο άνθρωπος ως δημιούργημα του Θεού, είναι ολοκληρωμένος και πραγματικά θεραπευμένος, κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας, μόνο στην πλήρη ένωσή του με τον Ιησούν Χριστόν, μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία.
Η Συνδιάσκεψη εγκρίνει ομοφώνως τα ως άνω Πορίσματα και εξουσιοδοτεί τον Πρόεδρο αυτής να τα υπογράψει.

Ο Πρόεδρος της Συνδιασκέψεως
† Ο Θεσσαλονίκης Άνθιμος

Οι Εντεταλμένοι των Ορθοδόξων Εκκλησιών
Οικουμενικού Πατριαρχείου, Μητροπολίτης Κυδωνίας και Αποκορώνου Δαμασκηνός
Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, Μητροπολίτης Πτολεμαίδος Προτέριος
Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, Αρχιεπίσκοπος Λύδδης Δημήτριος
Πατριαρχείου Ρωσίας, Ηγούμενος Θεοφάνης Λουκιάνωφ
Πατριαρχείου Σερβίας, Επίσκοπος Έγγρας Πορφύριος
Πατριαρχείου Ρουμανίας, Καθηγητής Κυπριανός Στρέτζα
Εκκλησίας Κύπρου, Πρωτοπρ. Δημήτριος Κωστόπουλος
Εκκλησίας Ελλάδος, Πρωτοπρ. Κυριακός Τσουρός
Εκκλησίας Πολωνίας, Πρωτοπρ. Ανδρέας Λέφτσιακ