Εἰ νηδύος κλείς, ἢ τάφου μὴ κωλύει,
Σὴν Σῶτερ ὁρμήν, κλεὶς θυρῶν πῶς κωλύσει;
Ὁ Ἀπόστολος Θωμᾶς ἀπουσίαζε ὅταν ὁ Χριστός, μετὰ τὴν Ἀνάστασή Του, ἐπισκέφθηκε τοὺς Μαθητὲς Του στὸ ὑπερῷον ὅπου ἦταν συνηγμένοι. Ὅταν πληροφορήθηκε τὰ σχετικὰ μὲ τὴν ἐπίσκεψη τοῦ Χριστοῦ, ζήτησε νὰ Τὸν δεῖ καὶ νὰ ψηλαφίση τὶς πληγὲς τοῦ Σταυροῦ στὰ χέρια καὶ τὴν πλευρά Του. Ὁ Χριστὸς ὅταν ἐπισκέφθηκε καὶ πάλι τοὺς Μαθητὲς Του μετὰ ἀπὸ ὀκτὼ ἡμέρες, κάλεσε τὸν Ἀπόστολο Θωμὰ νὰ ψηλαφήση τὰ σημάδια τῶν πληγῶν στὸ Σῶμα Του. Τότε ὁ Ἀπόστολος Θωμὰς Τὸν ἀνεγνώρισε καὶ Τὸν ὁμολόγησε Κύριο καὶ Θεό του. Τὸν ἀνεγνώρισε ἀπὸ τὶς πληγὲς τοῦ Σταυροῦ, οἱ ὁποῖες ἀποτελοῦν σημάδι τῆς ἀγάπης Του, ἀλλὰ καὶ τῆς δυνάμεώς Του. Τὴν ὁμολογία τοῦ Θωμὰ οἱ ἅγιοι Πατέρες τὴν ὀνομάζουν σωτήριο. Καὶ πραγματικὰ ὁδηγεῖ στὴν σωτηρία ὅλους ἐκείνους ποὺ τὴν ἀπευθύνουν στὸν Χριστὸ ἐκζητώντας ταπεινὰ τὸ ἔλεός Του.
Τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ Ἀπόστολος Θωμὰς ἀρχικὰ ἀπουσίαζε κατὰ τὴν ἐμφάνιση τοῦ Χριστοῦ στοὺς Μαθητές Του, φαίνεται ὅτι ἦταν οἰκονομία Θεοῦ, γιὰ νὰ γίνη πιστευτὸ τὸ θαῦμα τῆς Ἀναστάσεως καὶ νὰ διαλυθῆ κάθε εἴδους ἀμφιβολία.
Ὁ Ἀπόστολος Θωμᾶς, μετὰ τὴν Πεντηκοστή, κήρυξε τὸ Εὐαγγέλιο στοὺς Πάρθους, τοὺς Πέρσες, τοὺς Μήδους καὶ τοὺς Ἰνδοὺς καὶ εἶχε μαρτυρικὸ τέλος.
Ἱερά Λείψανα:
Ἡ Κάρα τοῦ Ἁγίου Θωμᾶ βρίσκεται στὴ Μονὴ Ἁγίου Ἰωάννου Θεολόγου Πάτμου.
Ἀποτμήματα τοῦ Ἱεροῦ Λειψάνου τοῦ Ἁγίου Θωμᾶ βρίσκονται στὴ Μονὴ Παντελεήμονος Ἁγίου Ὅρους, στὸ Κοπτικὸ Πατριαρχεῖο τῆς Αἰγύπτου καὶ στὸν Σύρο - Ἰακωβιτικὸ Ναὸ τῆς Μοσούλης.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος βαρὺς.
Ἐσφραγισμένου τοῦ μνήματος ἡ ζωὴ ἐκ τάφου ἀνέτειλας Χριστὲ ὁ Θεός, καὶ τῶν θυρῶν κεκλεισμένων, τοῖς Μαθηταῖς ἐπέστης ἡ πάντων ἀνάστασις, πνεῦμα εὐθὲς δι' αὐτῶν ἐγκαινίζων ἡμῖν, κατὰ τὸ μέγα σου ἔλεος.
Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ΄.
Τῇ φιλοπράγμονι δεξιᾷ, τὴν ζωοπάροχόν σου πλευράν, ὁ Θωμᾶς ἐξηρεύνησε Χριστὲ ὁ Θεός· συγκεκλεισμένων γὰρ τῶν θυρῶν ὡς εἰσῆλθες, σὺν τοῖς λοιποῖς Ἀποστόλοις ἐβόα σοι· Κύριος ὑπάρχεις καὶ Θεός μου.
Μεγαλυνάριον
Θυρῶν κεκλεισμένων τοῖς Μαθηταῖς, ἐπέστης Σωτήρ μου τὴν εἰρήνην σου δοὺς αὐτοῖς· ὅθεν ὁ Θωμᾶς σε, δακτύλῳ ψηλαφήσας, ἐβόα· Σὺ Θεός μου, πέλεις καὶ Κύριος.
