
Τί εἶναι ἡ ἀνθρώπινη ψυχή; Ἡ ψυχή μας εἶναι τό σύνολο τῶν λογισμῶν, τῶν κρίσεων καί τῶν συλλογισμῶν μας. Εἶναι ἐπίσης καί τό σύνολο τῶν αἰσθήσεων, τῶν ἐπιδιώξεων καί τῶν ἐπιθυμιῶν μας, τῶν ἀντιλήψεων καί προσλήψεων ἀπό τόν ἐσωτερικό καί τόν ἐξωτερικό κόσμο. Τό περιεχόμενο τῆς ψυχῆς τοῦ κάθε ἀνθρώπου εἶναι διαφορετικό. Ὅλοι σας γνωρίζετε πόσο διαφορετικές εἶναι οἱ σκέψεις, οἱ ἐπιθυμίες καί οἱ ἐπιδιώξεις τῆς κάθε ἀνθρώπινης ψυχῆς.
Πολύ συχνά αὐτές οἱ ἐπιδιώξεις καί οἱ ἐπιθυμίες εἶναι ἀκάθαρτες καί ἀνώμαλες. Ἡ ψυχή ἑνός ἀνθρώπου μπορεῖ νά εἶναι γεμάτη ἀπό ψέμα, ὑπερηφάνεια, ἐγωϊσμό, αὐτοέπαινο, λαιμαργία, πορνεία ἤ ἀκόμα καί νά ἔχει τάση νά κλέβει καί νά φονεύει τόν πλησίον. Μία τέτοια ψυχή εἶναι βδέλυγμα ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. Αὐτή μοιάζει μέ τόν τόπο πού πετᾶνε τίς ἀκαθαρσίες, ὁ ὁποῖος εἶναι γεμάτος ἀπαίσια σκουλήκια. Μιά τέτοια ψυχή εἶναι σαπρή καί δέν εἶναι ἄξια τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ"
Ἁγίου Λουκᾶ Ἀρχιεπισκόπου Κριμαίας
Λόγος εἰς τό "ἀπαρνησάθω ἐαυτόν", Λόγοι καί ὁμιλίες τ. Α΄σ. 193