Ἀπὸ ποῦ προέρχεται ἡ σημερινὴ κρίση;

                                                                                                                                                                                                                         Ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

Μὲ ρω­τᾶς, ἄν­θρω­πε τοῦ Θε­οῦ, ἀ­πὸ ποὺ προ­έρ­χε­ται ἡ ση­με­ρι­νὴ κρί­ση, καὶ τί ση­μαί­νει αὐ­τή. Ποιὸς εἶ­μαι ἐ­γὼ γιὰ νὰ μὲ ρω­τᾶς γιὰ ἕ­να τό­σο με­γά­λο μυ­στι­κό; «Μί­λα, ὅ­ταν ἔ­χεις κά­τι κα­λύ­τε­ρο ἀ­πὸ τὴ σι­ω­πή», λέ­ει ὁ ἅ­γι­ος Γρη­γό­ρι­ος ὁ Θε­ο­λό­γος. Ὅ­μως πα­ρό­λο ποὺ θε­ω­ρῶ, ὅ­τι ἡ σι­ω­πὴ εἶ­ναι τώ­ρα κα­λύ­τε­ρη ἀ­πὸ κά­θε ὁ­μι­λί­α, καὶ ὅ­μως λό­γω ἀ­γά­πης πρὸς ἐ­σέ­να, θὰ σοῦ ἐκ­θέ­σω ἐ­κεῖ­να ποὺ σκέ­πτο­μαι πε­ρὶ αὐ­τοῦ ποὺ ρώ­τη­σες.

Ἡ κρίση είναι ἑλ­λη­νι­κὴ λέ­ξη, καὶ ση­μαί­νει­ ­δί­κη. Στὴν Ἁ­γί­α Γρα­φὴ αὐ­τὴ ἡ λέ­ξη χρη­σι­μο­ποι­εῖ­ται πολ­λὲς φο­ρές. Ἔ­τσι ὁ ψαλ­μω­δὸς λέ­ει: «δι­ὰ τοῦ­το οὐκ ἀ­να­στή­σον­ται ἀ­σε­βεῖς ἐν κρί­σει» (Ψάλμ. 1, 5). Σὲ ἄλ­λο μέ­ρος πά­λι λέ­ει: «ἔ­λε­ος καὶ κρί­σιν ἄ­σο­μαι σοί, Κύ­ρι­ε» (Ψάλμ. 100, 1). Ὁ σο­φὸς Σο­λο­μών­τας γρά­φει, ὅ­τι «πα­ρὰ δὲ Κυ­ρί­ου πάν­τα τὰ δί­και­α». (Πάρ. Σόλ. 16, 33). Ὁ ἴ­διος ὁ Σω­τή­ρας εἶ­πε, «ἀλ­λὰ τὴν κρί­σιν πά­σαν δέ­δω­κε τῷ Υἱ­ῷ» (Ἰ­ω­άν. 5, 22), ἐ­νῶ λί­γο πι­ὸ κά­τω λέ­γει πά­λι «νῦν κρί­σις ἐ­στὶ τοῦ κό­σμου τού­του» (Ἰ­ω­άν. 12, 31). Ὁ ἀ­πό­στο­λος Πέ­τρος γρά­φει «ὅ­τι ὁ και­ρὸς τοῦ ἄρ­ξα­σθαι τὸ κρί­μα ἀ­πὸ τοῦ οἴ­κου τοῦ Θε­οῦ» (Ἃ' Πε­τρ. 4, 17).

Ἀν­τι­κα­τά­στη­σε τὴ λέ­ξη «κρί­ση» μὲ τὴ λέ­ξη «δί­κη» καὶ διά­βα­σε: «Δί­α τοῦ­το οὐκ ἀ­να­στή­σον­ται ἀ­σε­βεῖς ἐν δί­κη» ἢ «ἀλ­λὰ τὴν δί­κην πά­σαν δέ­δω­κε τῷ Υἱ­ῷ» ἢ «νῦν δί­κη ἐ­στὶ τοῦ κό­σμου τού­του» ἢ ὅ­τι «ἀ­πο­δώ­σου­σι λό­γον τῷ ἐ­τοί­μως ἔ­χον­τι δι­κᾶ­σαι ζών­τας καὶ νε­κρούς».

Ἕ­ως τώ­ρα οἱ εὐ­ρω­πα­ϊ­κοὶ λα­οὶ χρη­σι­μο­ποι­οῦ­σαν τὴν λέ­ξη «δί­κη», ἀν­τὶ γιὰ τὴ λέ­ξη «κρί­ση», ὅ­πο­τε καὶ νὰ τοὺς ἔ­βρι­σκε κά­ποια συμ­φο­ρά. Τώ­ρα ἡ και­νούρ­για λέ­ξη ἀν­τι­κα­τέ­στη­σε τὴν πα­λιά, καὶ τὸ κα­τα­νο­η­τὸ ἔ­γι­νε ἀ­κα­τα­νό­η­το. Ὅ­ταν γι­νό­ταν ξη­ρα­σί­α, πλημ­μύ­ρα, πό­λε­μος ἢ ἔ­πε­φτε ἐ­πι­δη­μί­α, ὅ­ταν ἔρ­ρι­χνε χα­λά­ζι, γί­νον­ταν σει­σμοί, πνιγ­μοὶ καὶ ἄλ­λες συμ­φο­ρές, λέ­γα­νε «Θεί­α δί­κη!».

Καὶ αὐ­τὸ ση­μαί­νει: κρί­ση μέ­σα ἀ­πὸ ξη­ρα­σί­ες, κρί­ση μέ­σα ἀ­πὸ πλημ­μύ­ρες, μέ­σα ἀ­πὸ πο­λέ­μους, μέ­σα ἀ­πὸ ἐ­πι­δη­μί­ες κ.λπ. Καὶ τὴ ση­με­ρι­νὴ χρη­μα­τι­κο-οἰ­κο­νο­μι­κὴ δυ­σκο­λί­α ὁ λα­ὸς τὴν θε­ω­ρεῖ ὡς Θεί­α δί­κη, ὅ­μως δὲν λέ­ει ἡ δί­κη ἀλ­λὰ ἡ κρί­ση. Ἔ­τσι ὥ­στε ἡ δυ­σκο­λί­α νὰ πολ­λα­πλα­σι­ά­ζε­ται μὲ τὸ νὰ γί­νε­ται ἀ­κα­τα­νό­η­τη! Ἐ­φό­σον ὅ­σο ὀ­νο­μα­ζό­ταν μὲ τὴν κα­τα­νο­η­τὴ λέ­ξη «δί­κη», ἦ­ταν γνω­στὴ καὶ ἡ αἰ­τί­α, λό­γω τῆς ὁ­ποί­ας ἦρ­θε ἡ δυ­σκο­λί­α, ἦ­ταν γνω­στὸς καὶ ὁ Δι­κα­στής, ὁ Ὁ­ποῖ­ος ἐ­πέ­τρε­ψε τὴν δυ­σκο­λί­α, ἦ­ταν γνω­στὸς καὶ ὁ σκο­πὸς τῆς ἐ­πι­τρε­πό­με­νης δυ­σκο­λί­ας. Μό­λις ὅ­μως χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­κε ἡ λέ­ξη «κρί­ση», λέ­ξη ἀ­κα­τα­λα­βί­στι­κη σὲ ὅ­λους, κα­νεὶς δὲν ξέ­ρει πιὰ νὰ ἐ­ξη­γή­σει οὔ­τε γιὰ ποιὸ λό­γο, οὔ­τε ἀ­πὸ Ποιόν, οὔ­τε ὡς πρὸς τί. Μό­νο σ' αὐ­τὸ δι­α­φέ­ρει ἡ τω­ρι­νὴ κρί­ση ἀ­πὸ τὶς κρί­σεις ποὺ προ­έρ­χον­ται ἀ­πὸ τὴν ξη­ρα­σί­α ἢ τὴν πλημ­μύ­ρα ἢ τὸν πό­λε­μο ἢ τὴν ἐ­πι­δη­μί­α ἢ τοὺς πνιγ­μοὺς ἢ κά­ποιους ἄλ­λους πει­ρα­σμούς.

Μὲ ρω­τᾶς γιὰ τὴν αἰ­τί­α τῆς τω­ρι­νῆς κρί­σης, ἢ τῆς τω­ρι­νῆς Θεί­ας δί­κης! Ἡ αἰ­τί­α εἶ­ναι πάν­τα ἡ ἴ­δια. Ἡ αἰτία για τὶς ξη­ρα­σί­ες, τὶς πλημ­μύ­ρες, τὶς ἐ­πι­δη­μί­ες καὶ ἄλ­λα μα­στι­γώ­μα­τα τῆς γε­νιᾶς τῶν ἀν­θρώ­πων εἶ­ναι ἡ αἰ­τί­α καὶ γιὰ τὴν τω­ρι­νὴ κρί­ση. Ἡ ἀ­πο­στα­σί­α τῶν ἀν­θρώ­πων ἀ­πὸ τὸν Θε­ό. Μὲ τὴν ἁ­μαρ­τί­α τῆς Θε­ὸ-ἀ­πο­στα­σί­ας οἱ ἄν­θρω­ποι προ­κά­λε­σαν αὐ­τὴ τὴν κρί­ση, καὶ ὁ Θε­ος ­την ἐ­πέ­τρε­ψε, ὥ­στε νὰ ξυ­πνή­σει τοὺς ἀν­θρώ­πους, νὰ τοὺς κά­νει ἐν­συ­νεί­δη­τους, πνευ­μα­τι­κοὺς καὶ νὰ τοὺς γυ­ρί­σει πρὸς Ἐ­κεῖνον. Στίς μον­τέρ­νες ἁ­μαρ­τί­ε­ς—­μον­τερ­να καὶ ἡ κρί­ση. Καὶ ὄν­τως ὁ Θε­ὸς χρη­σι­μο­ποί­η­σε μον­τέρ­να μέ­σα ὥ­στε νὰ τὸ συ­νει­δη­το­ποι­ή­σουν οἱ μον­τέρ­νοι ἄν­θρω­ποι: χτύ­πη­σε τὶς τρά­πε­ζες, τὰ χρη­μα­τι­στή­ρι­α, τὶς οἰ­κο­νο­μί­ες, τὸ συ­νάλ­λαγ­μα τῶν χρη­μά­των. Ἀ­να­κά­τω­σε τὰ τρα­πέ­ζι­α στὶς συ­ναλ­λα­γὲς σ' ὅ­λο τὸν κό­σμο, ὅ­πως κά­πο­τε στὸ να­ὸ τῶν Ἱ­ε­ρο­σο­λύ­μων. Προ­ξέ­νη­σε πρω­τό­γνω­ρο πα­νι­κὸ με­τα­ξὺ ἐμ­πό­ρων καὶ αὐ­τῶν ποὺ ἀν­ταλ­λάσ­σουν τὸ χρῆ­μα. Προ­κά­λε­σε σύγ­χυ­ση καὶ φό­βο. Ὅ­λα αὐ­τὰ τὰ ἔ­κα­νε γιὰ νὰ ξυ­πνή­σουν τὰ ὑ­πε­ρή­φα­να κε­φα­λά­κια τῶν σο­φῶν της Εὐ­ρώ­πης καὶ τῆς Ἀ­με­ρι­κῆς, γιὰ νὰ ἔλ­θουν εἰς ἑ­αυ­τοὺς καὶ νὰ πνευ­μα­τι­κο­ποι­η­θοῦν. Καὶ ἀ­πὸ τὴν ἄ­νε­ση καὶ τὸ ἀγ­κυ­ρο­βό­λη­μα στὰ λι­μά­νια τῆς ­ὑλι­κῆς σι­γου­ρι­ᾶ­ς ­νά θυ­μη­θοῦ­με τὶς ψυ­χές μας, νὰ ἀ­να­γνω­ρί­σου­με τὶς ἀ­νο­μί­ες μα­ς καὶ νὰ προ­σκυ­νή­σου­με τὸν ὕ­ψι­στο Θε­ό, τὸν ζων­τα­νὸ Θε­ό.

Μέ­χρι πό­τε θὰ δι­αρ­κέ­σει ἡ κρί­ση; Ὅσο τὸ πνεῦ­μα τῶν ἀν­θρώ­πων πα­ρα­μεί­νει δί­χως ἀλ­λα­γή. Ὥ­σπου οἱ ὑ­πε­ρή­φα­νοι ὑ­παί­τι­οι αὐ­τῆς τῆς κρί­σης νὰ πα­ραι­τη­θοῦν μπρο­στὰ στὸν Παν­το­δύ­να­μο. Ὥ­σπου οἱ ἄν­θρω­ποι καὶ οἱ λα­οὶ νὰ θυ­μη­θοῦν, τὴν ἀ­κα­τα­λα­βί­στι­κη λέ­ξη «κρί­ση», νὰ τὴ με­τα­φρά­σουν στὴ γλῶσ­σα τους, ὥ­στε μὲ ἀ­να­στε­ναγ­μὸ καὶ με­τά­νοι­α νὰ φω­νά­ξουν: «ἡ Θεί­α δί­κη»!

Πὲς καὶ ἐ­σύ, τί­μι­ε πα­τέ­ρα, ἡ Θεί­α δί­κη, ἀν­τὶ ἡ κρί­ση, καί ­ὅλα θὰ σοῦ γί­νουν ξε­κά­θα­ρα.